Нядзеля 31-я пасля Пяцiдзесятнiцы. Вяртання зроку сляпому.

Сёння апостал Павел здзівіў чытачоў яго паслання да Цімафея сваімі рэзкімі і рашучымі словамі, што ён, першавярхоўны апостал Царквы Хрыстовай, на самой справе не першы з апосталаў, а першы з грэшнікаў! Мы чуем словы такога самаасуджэння з вуснаў апостола Хрыста. І якога апостола! Таго, які гаварыў аб самім сабе: ”Подзвігам добрым я змагаўся, шлях закончыў, веру захаваў; а цяпер рыхтуецца мне вянок праўды, які дасць мне Гасподзь" (2.Цім.4:7,8). Вось так: з аднога боку – першы з грэшнікаў, а з другога – святы, годны "вянка праўды"! Хто з нас можа ацэньваць сябе самога такім чынам? Звычайна человек, калі ўжо ён лічыць сябе грэшнікам, ні пра які "вянок праўды" і не ўзгадвае. Хутчэй, яму ўласціва думаць аб сабе як аб істоце зусім прапашчай, якой няма чаго і спадзявацца на спачуванне. І такі настрой спрыяе таму, што кожны, хто выразна ўсведамляе сваю недасканаласць, трапляе ў стан глыбокага і глухога засмучэння, які сам па сабе з'яўляецца грахоўным і толькі ўскладняе становішча грэшніка, пазбаўляючы яго надзеі на збаўленне, кідаючы яго ў бездань адчаю, з якой сапраўды няма выйсця. Пра які ўжо тут душэўны спакой можна гаварыць? Спакой пры разуменні сваёй недасканаласці уласцівы, хутчэй, таму, у каго сумленне памерла, каго ніякім уласным падзеннем ні здзівіць, ні ўразіць нельга. Але такому чалавеку наўрад ці прыйдзе думка каяцца, спрабаваць змяняцца, змагацца са сваімі грахамі. Ён цалкам сабой задаволены і смуткуе, мабыць, толькі аб тым, што не ўсё яшчэ цалкам ацанілі яго высокія вартасці. Апостал Павел злучае на першы погляд неспалучальныя рэчы: глыбокую і безумоўную скруху па сваіх грахах і такую ж глыбокую і безумоўную веру ў сваё выратаванне, у "вянок праўды”, які дасць яму Гасподзь. Ён здолеў ажыццявіць тое, пра што іншы святы праваслаўнай Царквы, прападобны Сілуан Афонскі, сказаў амаль праз дзве тысячы гадоў: "Трымай розум свой у пекле і не адчайвайся". Гэта значыць, ведай усю жудасную праўду аб сваім грахоўным адпадзенні ад Бога і ў той жа час будзь упэўнены ў тым, што збаўленне тваё здзейсніцца. Праўда, апосталу Паўлу, для таго, каб вачымі чыстай душы "убачыць Бога" (Мф.5:8), прыйшлося на час аслепнуць, перестаць бачыць свет, якому ён спачатку верыў, каб убачыць Бога, супраць Якога ён перш паўставаў. Але прыйшоў час, "і адразу нібы луска адпала з вачэй яго, і раптам ён зноў пачаў бачыць" (Дзеі.9:18)! Толькі той, хо пачаў бачыць вераю, можа, падобна да апостала язычнікаў, ведаць страшную праўду пра тое, што ён, як нейкі кат, " няварты называцца апосталам, бо гнаў царкву Божую" (1.Кар.15:9), бо толькі відушчы верай можа бачыць свае грахі ва ўсёй іх паўнаце і агіднасці. Толькі духоўна відушчы можа не ўпасці пры гэтым у адчай, таму што за першай праўдай аб уласным граху яму бачыцца другая праўда – праўда аб міласэрнасці Божай. Сёння Святая Царква прапанавала нашай увазе і евангельскі ўрывак, які апавядае, як некалі Гасподзь і Збавіцель наш Іісус Хрыстос, набліжаючыся да Іерыхону, здзейсніў цуд вяртання зроку сляпому чалавека (Лк.18:35-43). Усе, хто ўважліва чытаюць Евангелле, ведаюць, што ўсе цуды Хрыста мелі пэўную мэту. Гасподзь наш Іісус Хрыстос Сваімі цудах паказваў Сваю любоў да людзей, Свой жаль да пакутуючых і няшчасным, заўсёды імкнуўся палегчыць іх цяжкае становішча. Здзіўляе глыбокае адрозненне паміж Хрыстовымі цудамі і тымі, якія здзяйсняюцца сёння. Як мала ў іх агульнага, як шмат ненатуральнага і штучнага ў сучасных цудах. Якія дзіўныя яны, якія яны не патрэбныя, якія бескарысныя яны для людзей! У евангельскім сюжэце мы бачым не толькі цуд ацалення, але і вельмі карысны і павучальны для нас урок – узор глыбокай і гарачай веры ў Хрыста, якая была ў гэтага сляпога. Сапраўды, у сэрцы гэтага человека была жывая, вогненная вера ў Хрыста. Вера выратавала гэтага человека ад слепаты не толькі цялеснай, але і духоўнай, зрабіла яго веруючым у Сына Божага – Госпада Іісуса Хрыста. Гэты прыклад вучыць нас не толькі таму, што ў нашым жыцці павінна быць вера і яе вызнаванне, але і яшчэ аднаму важнаму моманту. А вучыць ён нас малітве. Малітва – цяжкая праца, якая патрабуе сур'ёзных высілкаў і душы, і цела. Нашая паўсядзённая малітва халодная, кволая і зблытаная толькі таму, што мы молімся аб нечым знешнім, аб нечым цалкам адцягненым ў дачыненні да нашага сёняшняга жыцця. Царства Нябеснае ў нейкай далёкай перспектыве, а клопаты сённяшняга дня – яны заўсёды тут як тут. Магчыма, гэта адбываецца ад таго, што мы даўно згадзіліся з уласнай духоўнай слепатой і "клапоцімся і турбуемся пра многае" (Лк.10:41) замест таго, каб знайсці самае галоўнае, самае істотнае, самае неабходнае нашай бессмяротнай душы і прасіць гэта ўсімі сваімі сіламі. Нам перашкаджае наблізіцца да Бога духоўная слепата, і бяда ў тым, што мы не адчуваем яе: нам здаецца, што мы добра бачым і ўсё ў нас у парадку. Калі б мы мелі мужнасць і адважыліся ўзяць за ўзор сваіх паводзін жыццё сапраўдных хрысціянаў, то ўбачылі б, што мы сапраўды сляпыя, таму што духоўны свет ад нас зачынены. У свеце матэрыяльным мы арыентуемся лёгка і свабодна, а ў прасторы духоўнай зусім не арыентуемся, рухаемся наўздагад, спатыкаемся, падаем і цалкам не ведаем не толькі шлях, па якому нам неабходна ісці, але і мэты свайго жыцця. Пакуль мы пагружаныя ў змрок няведання, мы наракаем, смуткуем, у лепшым выпадку прыносім пакаянне ў сваіх грахах, але нагоды для ўдзячнага праслаўлення Бога ў нас няма, як няма і ўсведамлення сваёй убогасці, аддаленасці ад Бога, змрочнасці нашай душы. Павучанне ап. Паўла і цуд ацалення іерыхонскага сляпога, апісаны ў сённяшнім евангельскім чытанні, павінны быць для нас не толькі прыкладам дабрыні, усемагутнасці і міласэрнасці Божай, але і разумных, сапраўды хрысціянскіх паводзін, якія кожнага з нас могуць прывесці да сапраўднай веры. Праз пакаянне, праз плач малітоўны, праз размову з Госпадам і прасвятленне душэўнае мы становімся вартымі дабрыні і дапамогі Божай, так што ўжо з ацалённымі ад слепаты вачамі можам ісці ўслед за Ім і шчыра, ад усёй душы праслаўляць Яго. Амінь.

 

< Папярэдні		Наступны >