Нядзеля 30-я пасля Пяцiдзесятнiцы. Як дасягнуць жыцьцё вечнае.

У простых, дзіцячых, Богу адданых сэрцах спачывае Гасподзь, а дзе няма гэтай дзіцячай прастаты, там і сэрца зачынена для Божай благадаці, нават калі чалавеку і здаецца, што ён сваімі добрымі справамі блізкі да Царства Нябеснага. Такім быў і згаданы ў Евангеллі ад Лукі нейкі начальнік – багаты юнак, які спытаў Збавіцеля: "Настаўнік Добры! што мне рабіць, каб унаследаваць жыццё вечнае?" (Лк.18:18). Гэты князь, з пункту погляду грамадства, быў чалавекам паспяховым у гэтым жыцці, якому Бог нібыта падараваў асобыя прывілеі. У іудзейскім народзе прыналежнасць да высакароднага саслоўя прыраўноўвалася да нейкай абранасці, і гэты чалавек, такім чынам, займаў асаблівае становішча ў Старазапаветнай Царкве. Гэты багаты юнак лічыў Хрыста адным з простых іудзейскіх настаўнікаў. Гасподзь і размаўляе з ім як чалавек. Іісус сказаў яму: чаму ты называеш Мяне добрым? Калі не шануеш Мяне як Месію, то навошта ліслівіш Мне гэтым найменнем? Яно належыць аднаму толькі Богу, бо ніхто не добры, як толькі адзін Бог. Калі ты прызнаеш Іісуса з Назарэта ўсяго толькі адным са шматлікіх настаўнікаў, тады блюзнерска аддаваць Яму, аднаму з многіх, такія велічныя ўшанаванні і звяртацца да Яго так, як належыць звяртацца толькі да Бога. Адхіліўшы такім чынам залішнюю і непрыстойную ліслівасць, якая прагучала ў пытанні юнака, Гасподзь дае і прамы адказ на яго пытанне: "Калі сапраўды жадаеш атрымаць у спадчыну вечнае жыццё на небе, то выканай запаведзі закона Божага, якія для таго і дадзеныя чалавеку, каб весці яго да вечнага жыцця". Юнак, відавочна, выказаў здагадку, што Гасподзь гаворыць пра нейкія асаблівыя, невядомыя яму запаведзі, а таму спытаў: "Якія?" Юнак чакае атрымаць ад новага вялікага і добрага Настаўніка звесткі аб якіх-небудзь новых запаведзях. Але Гасподзь звяртае яго ўвагу на добра вядомыя ўсім дзесяць запаведзяў, якія праз Маісея Бог даў людзям. Прачытаны сёння ўрывак з Евангелля набывае асаблівую выразнасць, калі ўспомніць, што гутарка паміж законнікам, або юнаком, які пытаўся аб вечным жыцці, і Хрыстом адбылася адразу пасля таго, як Хрыстос сказаў, хто менавіта ўвойдзе ў Царства Нябеснае, хто ўнаследуе жыццё вечнае. Толькі што падыходзілі да Хрыста дзеці, тоўпячыся вакол Яго, і вучні іх адганялі, а Хрыстос, звяртаючыся да вучняў, сказаў: "Не перашкаджайце ім падыходзіць да Мяне, таму што такіх ёсць Царства Нябеснае, і калі не станеце як дзеці, не ўвойдзеце ў яго... " Але ўсё, што Збавіцель гаварыў, гаварыў для натоўпу, а для абраных павінен быць і асобны шлях у Царства Божае. "Што мне рабіць?" Юнак саграшыў ужо тым, што задаў такое пытанне. Ён захацеў пачуць пахвалу і што-небудзь асобае для сябе... Чакаць кампліментаў у Адкупіцеля нашых грахоў і Збавіцеля чалавецтва, выкарыстоўваць магчымасць размаўляць з Усемагутным для таго, каб пахваліцца, што ўсе запаведзі Закона Божага "захаваў я з юнацтва майго", можа толькі ганарлівец і хвалько, які канчаткова страціў розум і сорам! Ён у палоне сваіх уяўных вартасцяў, матэрыяльных і духоўных. Ён і перад Хрыстом стаіць, як акцёр перад люстэркам, і таму ўсе гэтыя яго пытанні – "што мне рабіць, каб унаследаваць жыццё вечнае?" – на самой справе аказваюцца проста нявартым і жаласным какецтвам. Евангельскі юнак быў багаты сваёй праведнасцю, і гэтая праведнасць стала сцяной паміж ім і Богам. Наша ўласнае высокае меркаванне аб саміх сабе Царква заве ганарыстасцю. Гэта тое самае пачуццё, якое падахвочвае юнака з сённяшняга евангельскага чытання, ні на хвіліну не задумаўшыся, заявіць, што ён з маладых гадоў выканаў усе запаведзі Закона Божага. Гэта тое самае пачуццё, якое прымушае чалавека палаць нянавісцю нават да святара, калі ён паспрабуе выкрыць яго ў якім-небудзь граху, у прыхільнасці да якой-небудзь грахоўнай страсці. Добра, калі кожны з нас, як і выкрыты Хрыстом юнак, усяго толькі "адышоў са смуткам". У гэтым смутку бачыцца хоць нейкае змірэнне, хоць нейкае пачатковае пачуццё пакаяння. Большасць жа людзей пасля заўваг адносна іх уласных грахоў адчуваюць не ціхі смутак, а пякучую злосць, ды не на ўласную недасканаласць, а на таго, хто гэтую недасканаласць выкрыў.Вельмі часта мы маскіруем нашы слабасці і страсці, спрабуем апраўдаць іх акалічнасцямі жыцця, дрэннай спадчыннасцю, спакусамі злых духаў, нарэшце. Заўсёды хочацца выглядаць праведнікам, заўсёды хочацца думаць аб сабе добра, зацвердзіцца ва ўласнай грахоўнай правасці. Таму і шукаем мы асобых "старцаў", якія змаглі б адпаведна ацаніць нас, а мы за гэта ў сваю чаргу назавем іх "празорлівымі", "святымі", "добрымі". Нам мала Евангелля, вучэння Царквы. Для абраных павінен быць і асобны шлях у Царства Божае. Нам патрэбна асаблівае, містычнае адкрыццё "празорцы духоўніка". Бо мы "сапраўдныя вернікі", " сапраўдныя праваслаўныя" і " сапраўдныя дзеці сапраўднай Царквы". А усе вакол нас – гэта натоўп, які нічога не разумее, а, самае галоўнае, нам не падпарадкоўваецца. Як вядома, самы лепшы спосаб абароны – нападзенне. Вось тыя, каго Царква самім фактам свайго існавання выкрывае ў граху ганарыстасці, і гатовыя, абараняючыся з усіх сіл ад папрокаў уласнага сумлення, шукаць грэшнікаў вакол сябе, у блізкіх і далёкіх краінах, але толькі не ў саміх сабе. Протаіерэй Аляксандр Ельчанінаў напісаў неяк аб людзях, падобных да гэтага начальніка іудзейскага: "Ёсць рэлігійнасць, цесна зблытаная з эмоцыямі эстэтычнымі, сентыментальнымі, гарачымі, якія лёгка ўжываюцца з эгаізмам, ганарыстасцю, пачуццёвасцю. Людзі гэтага тыпу шукаюць пахвалы і добрага меркавання аб іх духоўніка, споведзь іх вельмі цяжкая, бо яны прыходзяць на споведзь, каб паскардзіцца на іншых, паплакаць, яны поўныя сабою, лёгка абвінавачваюць іншых. Недабраякаснасць іх рэлігійнай экзальтацыі лепш за ўсё даказваецца лёгкім пераходам да раздражняльнасці і злосці. Людзі гэтага тыпу далей ад магчымасці сапраўднага шчырага пакаяння, чым самыя закаранелыя грэшнікі". Да гэтых слоў айца Аляксандра дадаць няма чаго. Разважаючы над сённяшнім евангельскім чытаннем, паспрабуем зразумець, што для нас самае важнае: наша самазадаваленне, самасвятасть, хараство, пахвала, якую мы так старанна шукаем заўсёды, або вечная асалода з Хрыстом у жыцці будучага веку? Няхай Гасподзь падасць нам стаяць у веры і, галоўнае, ісці за Ім, і тады Ён Сам нас пазбавіць ад граху і ад усяго злога вядомымі Яму спосабамі. Амінь.

 

< Папярэдні		Наступны >